دوفصلنامه داراي رتبه علمي – پژوهشي (هنر و معماري)
ارزيابي آسيب پذيري معابر طبقاتي، نمونه موردي: بزرگراه شهيد صدر تهران
علي سعيدي، ساسان سواد كوهي فر، يزدان ياوري ص
براي دفاع از شهرها حفاظت از شبكه معابر، امري لازم و ضروري است. جهت دفاع از معابر شهري در ابتدا لازم است كه نقاط آسيب پذير اين معابر مشخص شده و براي اين نقاط تمهيدات ويژه در نظر گرفته شود. جهت شناسايي آسيب پذيري معابر در مقابل تهديدات طبيعي كارهاي زيادي در كشورهاي مختلف انجام شده است، و در بسياري از موارد از بررسي مخاطرات انسان ساخت صرف نظر شده است. با توجه به اهميت تهديدات انسان ساخت لازم است، اين دسته از تهديدات نيز در بررسي آسيب پذيري معابر مورد بررسي قرار گيرد، كه در اين پژوهش اين امر انجام شده است. به عنوان نمونه موردي يكي از مهم ترين شريان هاي مواصلاتي شمال شهر تهران يعني بزرگراه طبقاتي صدر مورد مطالعه قرار گرفت. براي يافتن ميزان آسيب پذيري اين معبر ابتدا شاخص هاي موثر بر آسيب پذيري اين معابر شناسايي و وزن دهي شد. شاخص هاي كلي موثر در آسيب پذيري معابر طبقاتي در سه گروه عمده شاخص هاي دفاعي، شهري و طبيعي تقسيم بندي شده و هر يك از شاخص ها و زير شاخص ها به روش سلسله مراتبي و روش TOPSIS امتيازدهي شد. پس از امتيازدهي شاخص ها، لايه هاي جغرافيايي مربوط به آن شاخص و براي محدوده مطالعاتي در نرم افزار ArcGIS ايجاد شد. سپس لايه هاي ايجاد شده با توجه به وزن تاثيرگذاري شاخص مورد نظر، در نرم افزار مذكور تركيب و نقشه آسيب پذيري معبر طبقاتي مورد مطالعه، تهيه شد و با توليد نقشه آسيب پذيري ميزان ريسك در امتداد مسير تعيين خواهد شد. لذا پس از انجام مراحل فوق و تهيه اين نقشه، آسيب پذيرترين نقطه در مسير بزرگراه مورد مطالعه مشخص شد. با توجه به پژوهش انجام شده تقاطع ها از مهم ترين نقاط آسيب پذير محدوده مي باشند. در انتها عوامل ايجاد خطر در آسيب پذيرترين تقاطع در طول مسير مورد بررسي قرار گرفت.